یکی از چیزهائی که سبب شده متن( قیام عاشورا)
محفوظ بماند و هدفش شناخته شود این است که در این حادثه خطبه زیاد
خوانده شده . در آن عصرها خطبه حکم اعلامیه در این عصر را داشت . همان‏ طور که در این عصر ، در جنگها مخصوصا اعلامیه‏های رسمی بهترین چیزی است که‏ متن تاریخ را نشان بدهد ، در آن زمان هم خطبه‏ها این طور بوده است . لذا خطبه زیاد است ، چه قبل از حادثه کربلا و چه در خلال آن و چه بعد از آن که‏ اهل بیت در کوفه ، در شام ، در جاهای دیگر خطبه‏هایی ایراد کردند . و اصلا هدف آنها از این خطبه‏ها این بود که می‏خواستند به مردم اعلام کنند که چه‏ گذشت و قضایا چه بود و هدف چه بود ، و این خودش یک انگیزه‏ای بوده که‏
قضایا نقل شود .
در قضیه کربلا سؤال و جواب زیاد شده است و همینها در متن تاریخ ثبت‏ است که ماهیت قضیه را به ما نشان می‏دهد .
در کربلا رجز زیاد خوانده شده است ، مخصوصا شخص ابا عبدالله زیاد رجز خوانده است و همین رجزها می‏تواند ماهیت قضیه را نشان بدهد .

در قضیه کربلا چه قبل و چه بعد از آن ، نامه‏های زیادی مبادله شده است ، نامه‏هائی که میان امام و اهل کوفه مبادله شده است ، نامه‏هائی که میان‏
امام و اهل بصره مبادله شده است ، نامه‏هائی که خود امام قبلا برای معاویه‏ نوشته است ( از اینجا معلوم می‏شود که امام خودش را برای قیامی بعد از معاویه آماده می‏کرده است ) ، نامه‏هائی که خود دشمنان برای یکدیگر نوشته‏اند ، یزید برای ابن زیاد ، ابن زیاد برای یزید ، ابن زیاد برای عمر سعد ، عمر سعد برای ابن زیاد ، که متن همه اینها در تاریخ اسلام مضبوط است . لذا قضایای کربلا ، قضایای روشنی است و سراسر آن هم افتخار آمیز است . ولی ما چهره این حادثه تابناک تاریخی را تا این مقدار مشوه و بزرگترین خیانتها را به امام حسین علیه السلام کرده‏ایم که اگر امام حسین‏ علیه السلام در عالم ظاهر بیاید و ببیند ، خواهد گفت که شما بکلی قیافه‏ حادثه را تغییر داده‏اید . آن امام حسینی که شما در خیال خودتان رسم‏ کرده‏اید که من نیستم ، آن قاسم بن الحسنی که شما در خیال خودتان رسم‏ کرده‏اید که برادرزاده من نیست آن علی اکبری که شما در مخیله خودتان‏ درست کرده‏اید که جوان با معرفت من نیست ، آن یارانی که شما درست‏ کرده‏اید که آنها نیستند . ما قاسمی درست کرده‏ایم که آرزویش فقط دامادی‏ بوده ، آرزوی عمویش هم دامادی او بوده ! این را شما با قاسمی که در تاریخ بوده است مقایسه کنید (هیچ شباهتی به هم ندارند)